A to dopiero historia . . .REAKTYWACJA

ARTYKUŁ W STADIUM REDAGOWANIA NAPRAWCZEGO


  Data                                      Wydarzenie


 3000 do 2000 p.n.e       Powstanie kompleksu megalitycznego w Zelgniewie: zespół kamieni ustawionych nad Jeziorem Wapieńskim


 1430                Pierwsza wzmianka o wsi Śmiłowo. Śmiłowo należało do starostwa ujskiego


13.12.1437     Pierwsza wzmianka o wsiach Zelgniewo i Brodna
                                             "Ujście,  13 grudnia 1437.  Marcin ze Sławska wojewoda kaliski i tenutariusz*) ujski sprzedaje sołectwo w nowo zakładanej wsi Brodna Pawłowi, sołtysowi                                                                     z Zelgniewa."                                                                           
                                                     *) tenutariusz  = dzierżawca, zwłaszcza dzierżawca królewszczyzny


1484            Pierwsza wzmianka o wsi Dziembowo.


1490            Pierwsza wzmianka o parafii Śmiłowo  


5 maja 1513     Pierwsza wzmianka o wsi Kaczory.                                                                                                                                             

 


1517                  Pierwsza wzmianka o wsi Rzadkowo.


1626                 Na dzwonnicy przy kościele w Śmiłowie zawisł dzwon "Mikołaj"  (dzwon znajduje się we współczesnej wieży  kościelnej).


1645                  Agnieszka z Potulickich Białośliwska funduje w Morzewie drewniany kościół  ku czci Przemienienia Pańskiego.


24 lipca 1655       Szwedzi przechodząc przez Dziembowo, przystąpili do ataku na przeprawę w Ujściu.


20 lipca 1675         W Śmiłowie powstaje Bractwo Szkaplerza Karmelitańskiego. Akt erekcyjny powołujący bractwo podpisał Mikołaj Stoiński, prowincjał Zakonu Karmelitańskiego.


1707 - 1710       Epidemia dżumy (czarnej śmierci) pochłonęła 1/3 nadnoteckiej ludności. W Śmiłowie zmarli wszyscy członkowie 4 - 5 rodzin.


5 sierpnia 1772     Rosja, Prusy i Austria podpisały traktat pierwszego rozbioru Polski: Kaczory, Śmiłowo,  Dziembowo, Dziembówko, Morzewo, Zelgniewo, Brodna, Jeziorki, Rzadkowo, Równopole, Krzewina,  Prawomyśl, Byszewice  dostały się na 148 lat pod władzę niemiecką.


29 czerwca 1774    W "Krwawej potyczce" pod Morzewem Polacy usiłowali przeciwstawić się pruskim uzurpacjom granicznym po I rozbiorze, jednak ponieśli klęskę. Czy wiesz coś więcej o tym wydarzeniu? Napisz do nas: redakcja@mojekaczory.pl


1830        Zbudowano pałac w Dziembowie. Do 1945  w rękach rodziny Klitzing. Ostatni właściciel:  Friedrich v. Klitzing.


1840       Zaczęto meliorować łąki nadnoteckie i kopać torf.


1848        Dziedziczka Rzadkowa, hrabina Joanna Nepomucena Grabowska, wybudowała własnym kosztem kaplicę pod wezwaniem Matki Boskiej Anielskiej. Poświęcenia kaplicy dokonał dziekan Kuczyński z Wysokiej asyście księży: Cellera z Miasteczka, Jastrzębskiego z Morzewa, Gilla ze  Śmiłowa, Petrycha z Piły.


1851      Otwarto linię kolejową  Piła - Bydgoszcz. Pierwsze prace rozpoczęto  w 1848 r.


1855   W parafii Śmiłowo wybucha epidemia cholery. W Śmłowie, Jeziorkach i Zelgniewie zmarło 11 osób


1866   W parafii Śmłowo po 11 latach powtórnie wybucha epidemia cholery. Zmarło 35 osób (katolików - liczba zmarłych ewangelików nieznana).


1871    Lebrecht Klitzing  założył hutę szkła w Dziembówku, nazwaną od imienia jego żony Gertraudenhütte. Hutę rozebrano w roku 1927.


1872    Państwo pruskie przejęło nadzór nad szkolnictwem, co zapoczątkowało jego germanizację w zaborze pruskim.


1874     Lebrecht  Klitzing buduje w Dziembowie kościół dla swojej rodziny oraz nielicznej gminy luterańskiej.


1879    Otwarto nową linię kolejową z Piły do Poznania, w Dziembówku wybudowano dworzec kolejowy.


1880    W Dziembówku wybudowano domek rzemieślników (obecnie przedszkole).


4 marca1881   Siedem rodzin z Dziembowa wyjechało do Ameryki.


7 września 1887   W szkołach elementarnych i gimnazjach w zaborze pruskim zlikwidowano całkowicie naukę w języku polskim.


1888    W dolnej części Krzewiny odkryto eksploatowane do dziś pokłady żwiru i kamienia.


1888 - 1889   Na trasie kolejowej Krzyż - Piła - Bydgoszcz ułożono drugi tor.


24 września 1889   W Morzewie urodził się Walter Krawiec, malarz, przedstawiciel impresjonizmu amerykańskiego (zmarł  8.06.1982 w Chicago).


                                                                                           


1894      W Poznaniu zostało założone Niemieckie Towarzystwo Kresów Wschodnich (Hakata).


20 października 1895       Poświęcenie nowego kościoła ewangelickiego w Brodnej (wyburzony 1972).              

 

 Reprodukcja pocztówki ze zbiorów Marka Krygowskiego (Piła)  


1897     Nauczyciel Edmund Bernacki  (ur. w 1875 r.; ojciec biskupa Lucjana Bernackiego) karnie przeniesiony ze szkoły w Dziembowie do Gościeradza za  przygotowanie 
w języku polskim występu uczniów przed komisją oświatową. Później usunięty z pracy  nauczycielskiej. Zamordowany przez Niemców  w Forcie VII w Poznaniu, w listopadzie 1939 r.

                      

 

 


1902 Urzędy pocztowe działają w Kaczorach, Śmiłowie, Zelgniewie


1902 Parafie katolickie w Morzewie i Śmiłowie należą  do Dekanatu Nakło. Są 2 parafie ewangelickie: w Brodnej i Dziembowie.


1904 Parlament pruski przegłosował wymierzoną w Polaków ustawę budowlaną o osadnictwie, na podstawie której chciano ograniczyć możliwość budowy domów przez Polaków w zaborze pruskim


27 września 1905 W Śmiłowie poświecono nowo zbudowany w stylu neogotyckim kościół.


1906 Pożar kościoła w Morzewie. Kościół w 1908 r. odrestaurowano  na starych murach.


1908   Sejm pruski uchwalił antypolską "Ustawę kagańcową" a wobec braku pozytywnych wyników dotychczasowych działań Komisji Kolonizacyjnej uchwalił "Ustawę wywłaszczeniową".


9 listopada 1908    Urodził się najstarszy mieszkaniec Kaczor: 
                               Kazimierz Rybak
                               Zmarł 22 sierpnia 2013 r., w wieku 104 lat.

 

 


1912     Hans Kenzler wybudował w Krzewinie pałac.


11 lutego 1913    Ewangelicy wyświęcili  kościół w Kaczorach. Wyświęcenia dokonał superintendent z Bydgoszczy.  


17 lipca 1913  W pobliżu  Kaczor rozbił się niemiecki sterowiec SL1 (Schütte-Lanz 1) zbudowany według projektu Johanna Schütte (profesora ówczesnej Technische Hochschule w Gdańsku).


3 - 5 grudnia 1918  W Poznaniu obraduje Polski Sejm Dzielnicowy. Wśród 4 delegatów powiatu chodzieskiego jest Franciszek Janic z Dziembowa.


20 stycznia 1919  Do Morzewa i Dziembowa wkraczają powstańcy wielkopolscy.


1920 Powstała jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej   w Morzewie.


30 września 1921 Pierwszy w wolnej Polsce powszechny spis ludności.


1 października 1921 Powstał Związek Obrony Kresów Zachodnich; w październiku 1934 r. okręg poznański związku liczył  - 8673 członków


1923  Powstała jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej  w Kaczorach.


1924   Dla ukrócenia przemytu polski rząd rozpoczął budowę „domów granicznych” czyli placówek straży celnej, m.in. w Jeziorkach.


1924  Ukończono budowę nowej szosy z Morzewa do Dziembowa.


1924 Powiat chodzieski posiada „najdokładniej opracowany” projekt linii kolejowej Kaczory – Dziembówko.


1925   Urzędy pocztowe działają w Dziembowie, Kaczorach, Śmiłowie, Zelgniewie.


1925   W Morzewie i Rzadkowie działają cegielnie.


1925   W Dziembowie i Morzewie działa Towarzystwo Powstańców i Wojaków im. Józefa Raczkowskiego w Chodzieży.  (Józef Raczkowski: Komendant chodzieskiej grupy powstańczej w okresie Powstania Wlkp. Pochodził z Manieczek. Jako dowódca powstańców, chodzieskich brał udział w walkach z Niemcami; 8 stycznia 1919 roku został śmiertelnie ranny. Był pierwszym poległym powstańcem chodzieskim. Jego imię nosi jedna z ulic w Chodzieży.)


6 września 1925  „Na zwołany do Chodzieży Zjazd Towarzystwa Młodzieży Polskiej przybyły (…) towarzystwa z Wągrowca, Rogoźna, Czarnkowa, Dziembowa i Kaczor w ogólnej liczbie 127 członków.” ["Gazeta Bydgoska", nr 207, 9.09.1925]


1926 Powstają jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej   w Zelgniewie i Prawomyślu.


27 marca 1926  Podpisana w Berlinie polsko – niemiecka umowa kolejowa przewiduje „wybudowanie bocznicy z Dziembówka do przejścia (granicznego) Kaczory”.



13 czerwca 1926 Ochotnicza Straż Pozarna  Śmiłowo zdobyła trzecią nagrodę i list pochwalny na ćwiczeniach odbytych z okazji Zjazdu Okręgu XI Straży Pożarnych w Chodzieży.


październik 1926 Na międzynarodowej konferencji kolejowej w Berlinie uzgodniono,że od 15 maja 1927 r. „wprowadzony ma być bezpośredni pociąg pośpieszny Warszawa – Berlin via Toruń, Bydgoszcz – Kaczory”


lato 1927 Rozpoczęła się przebudowa toru kolejowego na linii Nakło – Kaczory.  Szyny 12 - metrowe zastępowane są 15 - metrowymi.


19 lutego 1928 Dziembowo. Towarzystwo Powstańców i Wojaków urządziło w sali Konstantego Kledzika zabawę z przedstawieniem amatorskim wg dramatu Stefana Żeromskiego „Ponad śnieg bielszym się stanę”.  


6 listopada 1928 Dziembówko. Pożar w zabudowaniach huty szkła. Spłonął chlew. Uratowano domy mieszkalne hutników, które zaczęły się palić.


lato 1929 Na kolonii letniej w Dziembówku, w mieszkaniach huty szkła, przebywało 50 dzieci z Bydgoszczy.


26 marca 1931 Władze niemieckie przyjęły propozycję Polski, by przedłużyć czas otwarcia niektórych  przejść granicznych od świtu do północy. Uzgodnienie wchodzi w życie od 1 kwietnia1931 i obejmuje m.in. przejście graniczne w Jeziorkach. 


6 maja 1931  "Wskutek ostatnich deszczów w okolicy Morzewa Noteć wysąpiła ze swego koryta i zalała niżej położone pola na szerokości przeszło 300 metrów. Woda dochodzi do 120 cm ponad poziom zwykły. Zboża zasiane na terenach przybrzeżnych stoją pod wodą."


17 maja 1931 Dziembowo. Uroczystość "odsłonięcia i poświęcenia tablicy pamiatkowej ku czci poległych bohaterów w wojnie światowej  i w  walce o wolność niepodległej Ojczyzny. Poświęcenia dokonał ks. prob. Józef Smoliński z Morzewa. Tablicę wmurowano w  Bożą Mękę  na rozstaju dróg."


12 lipca 1931 Doroczne strzelanie i zabawa Towarzystwa Powstańców  i Wojaków w Równopolu.


16 lipca 1931 "Gazeta Bydgoska", nr 161 z 16.07.1931, w artykule „Ograniczenie ruchu kolejowego” informuje: „Z powodu słabej frekwencji podróżnych Gdańska Dyrekcja Kolejowa przeprowadza z dniem 15.7.31 r. następującą redukcję pociągów pasażerskich: (…) 5) Bydgoszcz – Piła: poc. 1029 odj. z Bydgoszczy 23,55 przyj. Piła 2,28; poc. 1030 odj. z Kaczor 20,55 przyj. Bydgoszcz 23,10.”


25 lipca 1931  "Gazeta Bydgoska" nr 178 z 05.08.1931 r. w artykule „Przyjęcie zbłąkanego samolotu” pisze: „W sobotę, dnia 25 b.m. [tj. lipca ] Odstawiony został na przejściu granicznem w Jeziorkach, zabłąkany przed kilku dniami do Piły polski samolot wojskowy. Niemcy odstawili samolot rozmontowany."


1 sierpnia 1931 Uległ wypadkowi autobus kursujący na linii Chodzież - Śmiłowo. Odpadło tylne koło. Pasażerowie nie ucierpieli.


1933 Urzędy pocztowe działają w Kaczorach, Śmiłowie, Zelgniewie, Dziembowie, Prawomyślu.


12 maja 1935  Zmarł marszałek Józef Piłsudski. W dniu jego pogrzebu harcerze i zuchy ze szkoły w Dziembowie zorganizowali podchody i śpiewali pieśni patriotyczne przy ognisku zorganizowanym na polanie w pobliżu leśniczówki  Wacława Chojnackiego.


zima 1935/1936  Na trasie nr 16 komunikacji autobusowej w woj. poznańskim Śmiłowo - Kaczory - Chodzież kursują 3 autobusy: wyjazd ze Śmiłowa 6.45, 10.30 i 16.30, powrót z Chodzieży 9.35, 14.45, 17.30. Bilet ze Śmi?owa do Kaczor kosztuje   0.50 zł, do Chodzieży 1.50 z?.


13 listopada 1936   Erygowano Parafię p.w. Matki Boskiej Anielskiej  w Rzadkowie.


23 maja 1937 "Święto pieśni" w Kaczorach.


1938 Oddano do użytku kościół w Rzadkowie.


1939  Komisariat Kaczory zatrudniał 48 strażników granicznych. Od sierpnia 1939 roku do służby granicznej weszły plutony rezerwistów.


1 września 1939  Dywersyjny oddział niemiecki zaatakował posterunek celny w Jeziorkach 1 września 1939 r. o godzinie 1.40! Kapral Piotr Konieczka nie dał się zaskoczyć. Samotny obrońca odpowiedział ogniem. Póki nie został ranny, trzymał atakujących w szachu. Po pojmaniu napastnicy bezlitośnie go dobili.  14 września 2010 roku kapral Piotr Konieczka został odznaczony pośmiertnie przez Prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.


7 listopada 1939 Na Wzgórzach Morzewskich Niemcy rozstrzelali 45 mieszkańców powiatu chodzieskiego.


noc 11/12 listopada 1939 W Paterku koło Nakła hitlerowcy przeprowadzili egzekucję 35 księży: wśród nich zginął ks. proboszcz Henryk Warkoczewski  z Rzadkowa.


luty 1946 Pierwszy po wojnie powszechny spis ludności.


4 września 1946 Wyłączenie gromady Dziembowo z gminy wiejskiej Ujście.


9 listopada 1947   Ks. prałat Ignacy Geldner,  proboszcz Parafii Śmiłowo, z upoważnienia Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie, dokonał poświęcenia poewangelickiego kościoła w Kaczorach przystosowanego do sprawowania ofiary Mszy św. Patronem kościoła został św. Andrzej Bobola – męczennik. Ośrodek duszpasterski w Kaczorach obsługiwany był przez kapłanów z Parafii Śmiłowo, jako filialny, do 1967 r.


28 stycznia 1950 Otwarcie szkoły w Kaczorach odbudowanej po zniszczeniach wojennych.


1954 - 1996    Zbigniew Piasek pełni funkcję sołtysa Brodnej.


10 grudnia 1962  Ks. Prymas Stefan Wyszyński tworzy parafię w Dziembowie (wydzieloną z parafii Morzewo). Pierwszy proboszcz: ks. Józef Mecha.


maj 1963 W Brodnej popłynął prąd elektryczny,


1 września 1966 W Polsce utworzono szkoły 8 – klasowe szkoły podstawowe (dotychczas były one 7- klasowe) .


28 kwietnia 1967 Ks. Prymas Stefan Wyszyński tworzy parafię w  Kaczorach (wydzieloną z parafii Śmiłowo). Pierwszy proboszcz: ks. Władysław Dopierała.


1 września 1969 Szkoła Podstawowa w Zelgniewie rozpoczyna pracę w nowym budynku.


1971    Brodna doczekała  się  drogi  asfaltowej,  która  połączyła  ją z trasą  Śmiłowo - Zelgniewo


1 września 1973 W Polsce utworzono zbiorcze szkoły gminne. Powstała Zbiorcza Szkoła Gminna w Kaczorach.


1974    Do Brodnej  dotarł  pierwszy  autobus.


październik 1978 Przez parafie gminy Kaczory peregrynuje kopia obrazu Matki Boskiej
          Częstochowskiej. W dniu wyboru Papieża Jana Pawa II, tj. 16 padziernika 1978 r.,
          obraz został przekazany z Kaczor do Rzadkowa.


1 stycznia 1986  Utworzono Nadleśnictwo Kaczory.


1988    Otwarto sale gimnastyczne w Kaczorach i Śmiłowie.


grudzień 1989 Na trasie kolejowej Piła - Bydgoszcz uruchomiono linię elektryczną.


1 września 1990  Do  polskiej szkoły wróciły lekcje religii.


1992    Rozpoczęła  produkcję Fabryka Papieru KACZORY   spółka z o.o. Początkowo istniała pod nazwą: Przedsiębiorstwo Produkcyjno - Handlowe „PAKS”.


13 listopada 1992 Powstaje Dekanat Wysoka, do którego wchodzą parafie Gminy Kaczory (jako część dawnego Dekanatu Białośliwie)


1 września 1993 Oddano do użytku nowy budynek szkoły w Śmiłowie.


1994   Utworzony został rezerwat przyrody „Torfowisko Kaczory"


1 września 1999 Szkoły 8 - klasowe przekształcono w 6 - klasowe. Powstaje Gimnazjum  w Kaczorach. W pierwszym roku jego pracy uczniowie odbywają zajęcia w Kaczorach, Śmiłowie i Dziembowie.


wrzesień 2000     W Gminnym Ośrodku Kultury w Kaczorach  powstał zespół wokalny „Sonata”. Śpiewają w nim panie mieszkające w gminie Kaczory. Rocznie „Sonata” daje ok. 30 koncertów.

 

 


1 września 2002 Oddano do użytku ostatni a część  rozbudowanej Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Kaczorach.


2003     Założono Zelgniewski Klub Sportowy.


24 marca 2004  Parafie Gminy Kaczory przynależne do Dekanatu Wysoka stają się częścią nowo powstałej Diecezji Bydgoskiej.


29 czerwca 2009 W Śmi?owie obchody 50-lecia istnienia klubu sportowego "Orkan".


1 września 2009 W Jeziorkach odsłonięto obelisk  upamiętniający kaprala Piotra Konieczkę. Napis na czerwonym granicie informuje o bohaterskiejś mierci żołnierza „...broniąc polskiego urzędu celnego w Jeziorkach i ojczystego progu, jako pierwszy w Wielkopolsce poległ śmiercią bohatera kapral Piotr Konieczka…”   

 


 


16 października 2009 Gimnazjum w Kaczorach otrzymało imię Jana Pawła II.




 


5 lutego 2010 W Dziembowie otwarto rozbudowany gmach Szkoły Podstawowej i salę gimnastyczną.


1 maja 2010    Odbył się I Bieg Uliczny "Kaczorska 10". Trasa:  Równopole, Kaczory, Morzewo, Rzadkowo, Równopole. Dystans 10 km. Wystartowało 87 biegaczy.   



                                       


16 czerwca 2013  Z okazji 90-lecia istnienia Ochotnicza Straż Pożarna w Kaczorach otrzymała nowy sztandar.


 

10 października 2013  W Kaczorach oddano do użytku pływalnię "Relaks". 
                                  Budowa   pływalni   rozpoczęła się 13 czerwca 2012 r. 
 


19 października 2013    Panie z Koła Gospodyń Wiejskich w Rzadkowie świętowały  jubileusz  50-lecia swojej działalności.


 21 października 2013   Uczniowie szkół gminy Kaczory w ramach lekcji wychowaniavfizycznego rozpoczęli zajęcia w pływalni „Relaks”. 


 20 grudnia 2013       W Jeziorkach otwarto nowo wybudowany Wiejski Dom Kultury.


1 marca  2014          50-lecie istnienia obchodziło Koło Gospodyń Wiejskich w Równopolu.


20 marca  2014   Pojawiły się pierwsze informacje w  internetowej gazecie Gminy Kaczory: NaszeKaczory.pl. Reaktorem prowadzącym  jest Radosław Noska. 
        


 27 kwietnia  2014  Pielgrzymi z Parafii Śmiłowo pod przewodnictwem proboszcza, ks. kanonika Jerzego Ptacha, wzięli udział  w kanonizacji w Watykanie dwóch papieży: Jana Pawła II i Jana XXIII.
 

 

 

 


    23 czerwca  2014  Na pływalni „RELAKS” odbyły się I Mistrzostwa w Pływaniu Szkół Podstawowych i Gimnazjum Gminy Kaczory.
 


                                                                                                                                  

 

          

Konkurs

Podziel się z nami swoimi starymi zdjęciami

Czekam na wasze stare zdjęcia, którymi moglibyście się z nami podzielić. Poszukaj zdjęcia i prześlij do nas, my klika najciekaszyszych znalezisk nagrodzimy.

Czytaj więcej...